Το πρώτο ερευνητικό ίδρυμα στην Ελλάδα κατασκευάζεται σε σχέδια του Δανού αρχιτέκτονα Θεόφιλου Χάνσεν, έπειτα από δωρεά του βαρόνου Γεωργίου Σίνα, προξένου της Ελλάδας στην Βιέννη. Η επιλογή της χωροθέτησής του στον Λόφο των Νυμφών —αντί της αρχικής πρότασης για την κορυφή του λόφου του Λυκαβηττού— ίσως σχετίζεται με αρχαίες μαρτυρίες που αναφέρουν ότι κατά τον 5ο αι. π.Χ. ο Αθηναίος αστρονόμος Μέτων έκανε τις παρατηρήσεις του από τη θέση αυτή. Τη χρονιά της ανέγερσης του αστεροσκοπείου ανασκάπτεται «ὀπίσω τῆς Πνυκός», πάλι από την εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, όπως ανακοινώνει ο Γραμματέας της Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής, «σπήλαιον κεκονιαμένον καὶ φέρον ἴχνη βαφῆς κυανῆς».
Ενδεικτική Βιβλιογραφία:
Ραγκαβής 1842-1843, 174· Μπίρης 1966, 130-131· Πετράκος 1987, 29· Ζερεφός κ.ά 2013, 32-34.